Κομοτηνη

Η Κομοτηνή βρίσκεται στο βόρειο-ανατολικό τμήμα της Ελλάδας, στο νομό Ροδόπης. Είναι έδρα της διοικητικής περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, έδρα της διευρυμένης νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Ροδόπης - Έβρου και πρωτεύουσα του νομού Ροδόπης. Στην Κομοτηνή, επίσης, έχει την έδρα του το το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.

Η πόλη είναι επίπεδη, χτισμένη μέσα στον Θρακικό κάμπο και στους πρόποδες της οροσειράς της Ροδόπης, σε υψόμετρο 31-55 μ., 20 περίπου χιλιόμετρα από τη θάλασσα. Η ρυμοτομία της είναι ακανόνιστη και δαιδαλώδης, κυρίως στην παλιά πόλη, με εξαίρεση τις νέες συνοικίες που δημιουργούνται. Αποτελεί σπουδαίο εμπορικό, οικονομικό και συγκοινωνιακό κέντρο της Θράκης και βρίσκεται επί της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολ

ης.

Ο πληθυσμός της, κατά την απογραφή του 2001, είναι 52.659 κάτοικοι. Αριθμός όμως που αυξάνει σημαντικά αν προστεθούν οι περίπου 20.000 φοιτητές που διαμένουν στην πόλη.

Η ιστορία της ξεκινάει από τα τελευταία χρόνια του Βυζαντίου. Τότε η Θράκη ήταν διάσπαρτη με οχυρά κατά μήκος της Εγνατίας Οδού. Ανάμεσα σε αυτά ήταν και ένα που αποτέλεσε τον πυρήνα μιας μικρής πόλης, των Κουμουτζηνών ή Κομοτηνής. Εικάζεται ότι η ονομασία Κομοτηνή είναι παλαιότερη και ανάγεται στα πρωτο-Ρωμαϊκά χρόνια.

Σύμφωνα με κάποιους μύθους, Κομοτηνή ήταν η κόρη του Παρασσίου, ενός ζωγράφου που φέρεται να είναι ο ιδρυτής της πόλης. Το βυζαντινό φρούριο χρονολογείται από τα τέλη του 4ου μ.Χ. αιώνα, στην εποχή του αυτοκράτορα Θεοδοσίου. Ήταν ασήμαντο φρούριο, που το 1207 ύστερα από την επιδρομή του τσάρου της Βουλγαρίας Σκυλογιάννη, αποτέλεσε καταφύγιο προσφύγων από τα γύρω φρούρια που καταστράφηκαν.

poli2

Η Κομοτηνή ξεκίνησε ως Βυζαντινό Φρούριο χτισμένο επί Αυτοκράτορα Θεοδοσίου τον 4ο αιώνα μ.Χ. Τα ερείπια της τετράεδρης αυτής κατασκευής μπορεί ακόμα και σήμερα να τα βρει κανείς βορειοδυτικά της κεντρικής πλατείας.

Ο πληθυσμός από τότε αυξανόταν συνεχώς. Στις αρχές του 14ου αιώνα έγινε πόλη. Το 1361 την κατακτά ο Γαζής Εβρενός πασάς και ξεκινάει μια μακραίωνη περίοδος τουρκοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, στην περιοχή δρουν πολλές ένοπλες ομάδες Ελλήνων αρματωλών, οι οποίες υποχρεώνουν τον Αχμέτ Γ΄ να διατάξει τη διάλυσή τους, χωρίς ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Μετά την πολύχρονη τούρκικη κατοχή περνάει και στην κατοχή των Βουλγάρων. Το 1919 επιβάλλεται το περίεργο καθεστώς της Διασυμμαχικής Θράκης, με έδρα του ανεξάρτητου κρατιδίου την Κομοτηνή και διοικητή τον Γάλλο στρατηγό Σαρπύ. Την 14 Μαίου 1920 επιτεύχθηκε η διπλωματική νίκη του τότε πρωθυπουργού της Ελλάδας Ελευθέριου Βενιζέλου και του στενού συνεργάτη του Χαρίσιου Βαμβακάς και η Κομοτηνή απελευθερώθηκε επισήμως, και ενώθηκε με την Ελλάδα.

Η Κομοτηνή στις μέρες μας είναι ένα ακμαίο εμπορικό και διοικητικό κέντρο. Είναι σαφώς κεντροβαρής πόλη με την πλειοψηφία της εμπορικής δραστηριότητας και τις υπηρεσίες να είναι συγκεντρωμένες γύρω από το ιστορικό κέντρο. Στο παρελθόν, ο ποταμός Μπουκλουτζάς χώριζε τη πόλη σε δύο μέρη. Τη δεκαετία του 1970, ύστερα από επανειλημμένες πλημμύρες, άλλαξε η κοίτη του ποταμού και αντικαταστάθηκε από τις κύριες οδικές αρτηρίες της πόλης.

Στη καρδιά της πόλης βρίσκεται το καταπράσινο πάρκο της Αγίας Παρακσευής που πρόσφατα ανακαινίστηκε και το περίπου 15 μέτρα ύψος μνημείο για τους ήρωες του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι κάτοικοι το αποκαλούν 'Ηρώον' ή 'Σπαθί'. Η ανανεωμένη Πλατεία Ειρήνης είναι το σημείο συγκέντρωσης της, υπέρ του δέοντος, ζωντανής νυχτερινής ζωής της πόλης. Η νύχτα της πόλης τονώνεται από τον σχετικά τεράστιο πληθυσμό φοιτητών που ζουν και σπουδάζουν στην πόλη.

Το Ιστορικό Εμπορικό Κέντρο είναι δημοφιλές για τους επισκέπτες λόγω των παραδοσιακών καταστημάτων που έχουν εκλείψει από άλλες ελληνικές πόλεις. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της Κομοτηνής είναι η έντονη νυχτερινή ζωή απόρροια των πολλών φοιτητών. Επιπρόσθετα, στα βορειοδυτικά προάστια (Νέα Μοσυνούπολη) ντόπιοι επισκέπτες συγκεντρώνονται σε ένα μοντέρνο εμπορικό και ψυχαγωγικό χώρο το οποίο περιλαμβάνει καταστήματα, supermarket, σύμπλεγμα σινεμά, καφετέριες κι εστιατόρια. Είναι μια πόλη που μπορεί να βρει κανείς τα πάντα, πρώτα από όλα την ηρεμία του, αλλά και δεκάδες λύσεις για να περάσει καλά, να ψυχαγωγηθεί, να φάει, να χορέψει και να γλεντήσει.

Υπάρχουν αρκετά μουσεία που είναι ανοιχτά στο κοινό (Αρχαιολογικό, Βυζαντινό, Λαογραφικό και Εκκλησιαστικό). Νοτιοδυτικά της πλατείας βρίσκεται το Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο στο οποίο φιλοξενούνται πολλές παραστάσεις, συναυλίες και πολιτιστικά δρώμενα.

Σύντομα θα δοθεί σε χρήση το νέο υπερσύγχρονο Συνεδριακό-Πολιτιστικό Κέντρο 'Μελίνα Μερκούρη' που ουσιαστικά θα αποτελεί το Μέγαρο Μουσικής της Θράκης. Το Περιφερειακό Θέατρο Κομοτηνής έχει επιτυχώς εκτελέσει πολλές εγχώριες και διεθνείς παραγωγές.

Λίγο έξω από την Κομοτηνή απλώνεται το άλσος της Νυμφαίας. Είναι ο πνεύμονας πρασίνου της πόλης και προσφέρεται για περπάτημα, ποδηλασία, ορειβασία και παιχνίδι. Το άλσος διαιρείται από ασφαλτοστρωμένο δρόμο που οδηγεί στο Βυζαντινό Φρούριο και στο ιστορικό Οχυρό της Νυμφαίας της Νυμφαίας. Το τουριστικό περίπτερο που βρίσκεται εκεί προσφέρει καταπληκτική πανοραμική θέα του κάμπου της Ροδόπης, της Κομοτηνής και των προαστίων της και του Θρακικού Πελάγους.